ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି କାହାକୁ ଅଛପା ନୁହେଁ । ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମୁଦ୍ରା ପାଣ୍ଠୀ ଓ ଆମେରିକା ଅଧିକ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ମନା କରିବା ପରେ ଚୀନ୍ ଆଗକୁ ଆସି ଋଣ ଦେଇଛି । ବେଜିଂ ବେଲ୍ ଆଉଟ୍ ପ୍ୟାକେଜ୍ ଭାବେ ଚୀନକୁ ୫୮ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ଦେଉଛି । ଏହି ଟଙ୍କା ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ କିଛି କମ ନୁହେଁ । ତେବେ ଏହି ଟଙ୍କାରେ ପାକିସ୍ତାନର ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଯିବ ବୋଲି ଭାବିବା ଭୁଲ । ଓଲଟା ପାକିସ୍ତାନ ଚୀନର ଲୋନ୍ ଟ୍ରାପ ବା ଋଣ ଜନ୍ତାରେ ପଡ଼ିଛି । ଯେମିତି ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଅବସ୍ଥା ହୋଇଥିଲା ଆଗକୁ ସେମିତି ପାକିସ୍ତାନ ଅବସ୍ଥା ହେବ । କାରଣ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟ ଏମିତି ଶ୍ରୀଲଙ୍କାକୁ ଲୋନ୍ ଦେଇଥିଲା । ଆଉ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଲୋନ୍ ଟଙ୍କା ଶୁଝି ନପାରିବା ପରେ କେତେବେଳେ ବନ୍ଦର ତ’ କେତେବେଳେ ଅଲଗା କିଛି ଚୀନ ହାତରେ ଟେକି ଦେଇଛି । ଆଗକୁ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ସେଇମିତି ଚିନର କରଦ ରାଜ୍ୟ ହୋଇଯିବ । ଲୋନ୍ ତ’ କେବେ ଶୁଝି ପାରିବ ନାହିଁ ଓଲଟା ସୁଧ ଶୁଝିବାକୁ ନିଜ ସମ୍ପତି ତାକୁ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ପଡିବ । କେମିତି? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା
୫୮ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା କେମିତି ପାକିସ୍ତାନକୁ କରିବ ବରବାଦ
ଚୀନର ଏହି ଲୋନ୍ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଏବେ ଲାଭ ଦେବ । କାରଣ ଏହା ଦ୍ୱାରା ପାକିସ୍ତାନର ଶୁଖିଲା ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରାପାଣ୍ଠି ୨୦ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । କିନ୍ତୁ ଲମ୍ବା ଅବଧିରେ ଏହା ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ଘାତକ ହେବ । ଦ ଗାର୍ଡିଆନ୍ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ପାକିସ୍ତାନ ଉପରେ ଅଛି ୮.୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଋଣ । ଏହା ଭିତରୁ କେବଳ ଚୀନ୍ ଲୋନ୍ ହେଉଛି ୨.୫୦ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା । ଇଟାଲିର ଏକ ସଂସ୍ଥା ଅନୁସାରେ ଚୀନ୍ ଲୋନ୍ ଏହି ସର୍ତ୍ତରେ ଦେଇଛି ଯେ, ଲାହୋର ଅରେଞ୍ଜ୍ ଲାଇନ୍ ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନ ନେଇଥିବା ୫୫ ମିଲିୟନ ଡଲାର ଲୋନ୍ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୩ ସୁଧା ସୁଝିବ । ଗାର୍ଡିଆନ୍ ଅନୁସାରେ ୫୮ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ଲୋନ୍ ପାକିସ୍ତାନ ନେଇଥିବା ଲୋନର ମାତ୍ର ୧ ପ୍ରତିଶତ । କିନ୍ତୁ ଚୀନ୍ ବାକି ଦେଶଙ୍କଠାରୁ ଅଧିକ ସୁଧ ନିଏ । ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଏକ୍ସପ୍ରେସ୍ ଅନୁସାରେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଏବେ ୱେଷ୍ଟ୍ ଏସିଆନ୍ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ୮.୭୭ ବିଲିଅ୍ ଡଲାର ଲୋନ୍ ଶୁଝିବାର ଅଛି । ଏଥିରେ ଚୀନର କିଛି ବ୍ୟାଙ୍କ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି । ଚୀନର ବାଣିଜ୍ୟକ ବ୍ୟାଙ୍କ ଗୁଡିକ ଅନ୍ୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ତୁଳନାରେ ୫ରୁ ୬ ପ୍ରତିଶତ ସୁଧ ନେଇଥାନ୍ତି । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ବାକି ଦେଶର ବ୍ୟାଙ୍କ ମାତ୍ର ୩ ପ୍ରତିଶତ ସୁଧ ନେଇଥାନ୍ତି । ଏମିତି ଦେଖିଲେ ଚୀନ୍ ଗାଁ ମହାଜନ ଭଳି ସୁଧଖୋର ।
ସେହିଭଳି କମ ଅବଧିର ଲୋନ୍ ପାଇଁ ଚୀନ୍ ୩ରୁ ୩.୫ ପ୍ରତିଶତ ସୁଧ ନେଉଥିବା ବେଳେ ବାକି ଦେଶ ଏକ ପ୍ରତିଶତ ସୁଧରେ ଏଭଳି ଲୋନ୍ ଦେଇଥାନ୍ତି । ତେଣୁ ଚୀନକୁ ପାକିସ୍ତାନ ସୁଧ ଶୁଝିବାରେ ହିଁ ବ୍ୟସ୍ତ ରହିବ । ଆଉ ଏବେ ଯେଉଁ ଟଙ୍କା ଆଣିଛି ସେଥିରୁ ୫୫ ମିଲିୟନ ଡଲାର ପୁରୁଣା ଲୋନ୍ ସୁଝିବାକୁ ଦେବ ।
୨୦୨୧-୨୨ରେ ପାକିସ୍ତାନ ୪.୫ ବିଲିୟନ ଡଲାର କରଜ ଉପରେ ଚୀନକୁ ସୁଧ ଭାବେ ଦେଇଥିଲା ପ୍ରାୟ ୧୫୦ ମିଲିୟନ ଡଲାର ବା ୧୩ଶହ କୋଟି ଟଙ୍କା । ସେହିଭଳି ୨୦୧୯-୨୦ରେ ୩ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଉପରେ ଦେଇଥିଲା ୯୯୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ସୁଧ ।
ପାକିସ୍ତାନ ଭଳି ଦେଶଠାରୁ କଠୋରତାର ସହ ଅସୁଲ କରେ ଚୀନ୍
ଚୀନ୍ ଅଧିକ ସୁଧରେ ଲୋନ୍ ଦିଏ । ଆଉ ପାକିସ୍ତାନ ଭଳି ଦେଶଠାରୁ କଠୋରତାର ସହିତ ମୁଳ ସହିତ ସୁଧ ଆଦାୟ କରେ । ଚୀନ ତା’ ଟଙ୍କା ଆଦାୟ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶଠାରୁ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପତି ନେଇଯାଏ । ଯେମିତି ଆଫ୍ରିକାର କିଛି ଦେଶ ଓ ଶ୍ରୀଲଙ୍କାର ଗୋଟିଏ ବନ୍ଦର ଉପରେ ଚୀନ କବଜା । ଚୀନ୍ ଦେଇଥିଲା ଲୋନ୍ ଅସୁଲ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ବନ୍ଦରସବୁକୁ ନିଜ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିଛି । ଏହା ଦ୍ୱାରା ଚୀନର ଦୁଇଟି ଲାଭ ହେଉଛି । ପ୍ରଥମତଃ ତାକୁ ତା’ର ମାଲ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ସୁବିଧା ଓ ନିଜ ନୌସେନା ପାଇଁ ଆଡ୍ଡା ।
ଚୀନ୍ କେତେ କଠୋର ଆଉ ଏକ ଉଦାହରଣରୁ ବୁଝିହେବ । ଦସୁ ବନ୍ଧ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଉପରେ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ୩୬ ଇଂଜିନିୟର ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ଚୀନ ବଦଳରେ ପାକିସ୍ତାନଠାରୁ ୩୮ ମିଲିୟନ ଡଲାର ବା ୩୧୫ କୋଟି ଟଙ୍କା କ୍ଷତିପୁରଣ ଦାବି କରିଥିଲା ।
