୪୬ ବର୍ଷ ତଳେ ଏମିତି ବେଜିତ୍ ହୋଇ ଭିଏତନାମ ଛାଡିଥିଲା ଆମେରିକା, ଏବେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଗର୍ବ ଭାଙ୍ଗିଲା ତାଲିବାନ

ଆଫଗାନିସ୍ତାନରୁ ଯେଉଁଭଳି ତରବରିଆ ଭାବେ ଅଙ୍କଲ ସାମ୍ ନିଜ ସୈନିକଙ୍କୁ ଫେରାଇ ଆଣିଲେ ତାହା ୪୬ ବର୍ଷ ତଳର ଘଟଣାକୁ ମନେ ପକାଇ ଦେଉଛି । ପୂର୍ବ ଏସିଆର ଭିଏତନାମରେ ଆମେରିକା ଠିକ ଏକାଭଳି ପରିସ୍ଥିତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଆମେରିକା ଭିଏତନାମ ଆସିଥିଲା କମ୍ୟୁନିଜମ ନାମକ ରୋଗରୁ ଏସିଆକୁ ବଞ୍ଚାଇବାକୁ । କିନ୍ତୁ ପରିସ୍ଥିତି ଏମିତି ହୋଇଥିଲା ଯେ, ଆମେରିକା ଅସ୍ତବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ ଭିଏତନାମ ଛାଡିଥିଲା । ସେତେବେଳେ ନିଜର କୂଟନିତିଜ୍ଞଙ୍କୁ ସାଇଗନ ସ୍ଥିତ ଦୂତାବାସରୁ ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ଆମେରିକାକୁ ସେନା ହେଲିକପ୍ଟର ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ଆଉ ଏବେ ଆମେରିକା କାବୁଲରେ ନିଜ ଦୂତାବାସର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ୩ ହଜାର ସୈନିକଙ୍କୁ ମୁତ୍ତୟନ କରିଛି । ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସେନା ୪୬ ବର୍ଷ ତଳେ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟଙ୍କୁ ହରାଇ ପାରିନଥିଲା କି ଏବେ ତାଲିବାନକୁ ।

ଭିଏତନାମ ସହିତ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ତୁଳନା

ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୋ ବାଇଡେନଙ୍କ ବିରୋଧୀ ସିନେଟର ମିଚ୍ ମ୍ୟାକକୋନେଲଙ୍କ ସହିତ ଅନେକ ସାଂସଦ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେରିକା ସୈନିକଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟାହାରକୁ ୧୯୭୫ର ଶେଷ ଭାଗରେ ଭିଏତନାମରୁ ସେନା ପ୍ରତ୍ୟାହାର ସହିତ ତୁଳନା କରୁଛନ୍ତି । ୨୯ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୭୫ରେ ସାଇଗନ ସ୍ଥିତ ଆମେରିକୀୟ ଦୂତାବାସର ଛାତ ଉପରେ ହେଲିକପ୍ଟର ଅବତରଣ କରିଥିଲା । ଏହି ହେଲିକପ୍ଟରରେ ଦୂତାବାସ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସହିତ କିଛି ଭିଏତନାମୀ ନାଗରିକଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଭାବେ ଦେଶ ବାହାରକୁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଆମେରିକା ମୋଟ ୭ ହଜାର ଲୋକଙ୍କୁ ଏୟାରଲିଫ୍ଟ କରିଥିଲା । ଯେଉଁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୫ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଭିଏତନାମୀ ନାଗରିକ ଥିଲେ । ଏବେ କାବୁଲ ଦୂତାବାସର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଆମେରିକା ତିନି ହଜାର ସୈନିକ ମୁତ୍ତୟନ କରିଛି । ତେବେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବାଇଡେନ୍ କିଛିଦିନ ତଳେ କହିଥିଲେ ଯେ, ସାଇଗନ ସ୍ଥିତି କାବୁଲରେ ଦୋହରା ଯିବନି । କିନ୍ତୁ ଏବେ କାବୁଲରେ ଯେଉଁଭଳି ଭାବେ ଆମେରିକାକୁ ସେନା ମୁତୟନ କରିବାକୁ ପଡିଛି ସେଥିରୁ ଲାଗୁଛି ସାଇଗନ ସ୍ଥିତି କାବୁଲରେ ପୁଣି ଦୋହରା ଯାଇପାରେ ।

ଭିଏତନାମ ଯୁଦ୍ଧର ଇତିହାସ

ଭିଏତନାମ ଯୁଦ୍ଧ ୧୯୫୫ରୁ ୧୯୭୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା । ଦକ୍ଷୀଣ ଭିଏତନାମ ଉପରେ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ଉତ୍ତର ଭିଏତନାମ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଆମେରିକା ନିଜ ସହଯୋଗୀ ଦକ୍ଷୀଣ ଭିଏତନାମକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ସହିତ ସୋଭିଏତ ଋଷକୁ ଚ୍ୟାଲେଂଜ୍ କରିବାକୁ ଯୁଦ୍ଧକୁ ଓହ୍ଲାଇଥିଲା । ୧୯୬୫ରେ ଆମେରିକା ଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲା । ମୋଟ ୩ ଲକ୍ଷ ଆମେରିକୀୟ ସୈନିକ ଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ୧୯୬୯ ରିଚାର୍ଡ ନିକ୍ସନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବା ପରେ ଭିଏତନାମରୁ ସେନା ପ୍ରତ୍ୟାହାର ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପଡିଥିଲା । ଜାନୁଆରୀ ୧୯୭୪ରେ ଆମେରିକା ଉତ୍ତର ଭିଏତନାମ ସହିତ ଶାନ୍ତିଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲା । ଏହାପରେ ସେଠାରୁ ଆମେରିକୀୟ ସୈନିକଙ୍କୁ ଫେରାଇ ଆଣିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

ତେବେ ଆମେରିକା ଭିଏତନାମରୁ ହଟିବା ପରେ ଉତ୍ତର ଭିଏତନାମ ଚୁକ୍ତି ଭଙ୍ଗ କରି ଦ.ଭିଏତନାମ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା । ସେତେବେଳକୁ ମାତ୍ର ଅଳ୍ପକିଛି ଆମେରିକୀୟ ସୈନିକ ସାଇଗନରେ ଥିଲେ । ନିଜ ଦୂତାବାସ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଆମେରିକାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଦୂତାବାସ ଛାତ ଉପରେ ହେଲିକପ୍ଟର ଓହ୍ଲାଇବାକୁ ପଡିଥିଲା ।

ଆମେରିକାର ଅପରେସନ ଫ୍ରିକ୍ୱେଣ୍ଟ୍ ୱାଇଣ୍ଡ୍

ଏପ୍ରିଲ ୩୦ ୧୯୭୫ରେ ଉତ୍ତର ଭିଏତନାମୀ ସେନା ଦ.ଭିଏତନାମର ରାଜଧାନୀ ସାଇଗନ ଉପରେ କବଜା କରିଥିଲା । ୨୯ ଓ ୩୦ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୭୫ରେ ଆମେରିକା ନିଜ ଦୂତାବାସ କର୍ମଚାରୀ ଓ ପୂର୍ବତନ ଦକ୍ଷୀଣ ଭିଏତନାମର କିଛି ଅଧିକାରୀ ଓ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଫେରାଇ ନେବାକୁ ଦୂତାବାସ ଛାତ ଉପରେ ହେଲିକପ୍ଟର ଅବତରଣ କରିଥିଲା । ପ୍ରତି ୧୦ ମିନଟରେ ଥରେ ଗୋଟିଏ ହେଲିକପ୍ଟର ଛାତ ଉପରେ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍ କରୁଥିଲା । ତେଣୁ ଏହାର ନାମ ଅପରେସନ ଫ୍ରିକ୍ୱେଣ୍ଟ୍ ୱାଇଣ୍ଡ୍ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଏହି ଅପରେସନ୍ ଜରିଆରେ ୭ ହଜାର ଲୋକଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା । ଯେଉଁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୫ ହଜାର ୫ଶହ ଭିଏତନାମୀ ସାମିଲ ଥିଲେ ।